Parno Karol Gierliński (*1938 - †2015), Międzychód VIII 2009

Parno Karol Gierliński (*12 III 1938 Poznań - †4 II 2015 Nowe Miasto nad Pilicą), artysta rzeźbiarz, poeta, działacz społeczny, urodził się w Poznaniu w rodzinie Sintów. Jego rodzina w większości została zgładzona w trakcie II Wojny Światowej. On sam został uratowany z transportu przez Alfredę Nońcię Markowską. Po wojnie ukończył technikum chemiczne oraz Państwową Wyższą Szkołę Sztuk Plastycznych w Poznaniu. Znajomość chemii praktycznie wykorzystywał pracując w grupie wędrownych kotlarzy. Służył w Wojsku Polskim (m.in. misja pokojowa ONZ na Wzgórzach Golan), pracował jako konserwator sztuki, instruktor plastyki, scenograf w teatrach poznańskich. Był także kierownikiem literackim zespołów Poznańskiej Estrady, w tym Cygańskiego Zespołu Pieśni i Tańca „Roma”. Rzeźbę uprawiał od 1963 r. Największy wpływ na jego twórczość wywarł prof. Jan Maria Jakub. Jego prace (rzeźba w drewnie) były wielokrotnie wystawiane w kraju oraz za granicą, znajdują się w licznych muzeach i zbiorach prywatnych. Jako poeta debiutował w 1968 r. w „Nowej Wsi” wierszem „Deszcz”. Jego twórczość publikowana była w prasie literackiej, almanachach oraz w tomach autorskich: „Xaratuno thuv/Odległy dym”, Bydgoszcz 2001; „Meteory/Siłałe ćerhenia”, Szczecinek 2007; „Róża pustyni”, Tarnów 2012. Był członkiem grupy literackiej „Wiry”, należał do Związku Literatów Polskich. Miłośnicy kina mogli go poznać w roli Śero Roma w filmie „Papusza” (2013) Joanny Kos-Krauze i Krzysztofa Krauze. W 1980 r. działał w NSZZ „Solidarność”. W połowie lat 2000. współtworzył Spółdzielnię Socjalną „KHETANE” w Szczecinku. Interweniował i mediował, pomagał ludziom pokrzywdzonym, poruszał osoby i instytucje, których decyzje mogły mieć pozytywny wpływ na los jednostek oraz całej społeczności romskiej. Szczególnie angażował się w działania edukacyjne. Opracował pierwszy w Polsce podręcznik dla dzieci romskich „Miri Szkoła - Romano Elementaro”. Inicjował i wspierał działalność szkolnych Asystentów Romskich. Był członkiem władz kilku stowarzyszeń romskich, członkiem Zespołu do Spraw Romskich przy Komisji Wspólnej Rządu i Mniejszości Narodowych i Etnicznych. W 2005 r. został wybrany na czteroletnią kadencję do Parlamentu International Romani Union. W 2001 r. został wyróżniony odznaką Zasłużony Działacz Kultury, w 2011 r. Prezydent RP Bronisław Komorowski uhonorował Karola Parno Gierlińskiego Złotym Krzyżem Zasługi. Poza wszystkim był delikatny i dyskretny, wielkoduszny, wolny od złości i zawiści. Miał niezwykłą wyrozumiałość dla ludzkich słabości i jedyne w swoim rodzaju poczucie humoru. Był wolnym, kolorowym ptakiem, kochali go ludzie (szczególnie kobiety) i zwierzęta, a on z wdziękiem te uczucia odwzajemniał.